Nổi hạch ở cổ bên phải, trái, dưới cằm là bệnh gì?

Trong bài viết sau, đội ngũ bác sĩ Bệnh viện đa khoa huyện Thanh Ba sẽ giúp bạn đọc có lời giải đáp cụ thể cho câu hỏi nổi hạch ở cổ phải, trái là dấu hiệu bệnh gì, nổi hạch ở cổ có nguy hiểm không cũng như cách xử lý ra sao đảm bảo an toàn hiệu quả.

Nổi hạch ở cổ bên phải, bên trái bị bệnh gì?

Thực tế đã chứng minh rằng rất nhiều người đã từng gặp phải tình trạng nổi hạch ở cổ mà không hiểu rõ nguyên nhân và loại bệnh đó là gì. Theo chia sẻ từ các chuyên gia, các khối hạch (hay còn được gọi là hạch bạch huyết, lympho) trong vùng cổ là một phần của hệ thống tuần hoàn bạch huyết trong cơ thể.

Chức năng chính của hạch bạch huyết là sản xuất và lưu giữ bạch cầu, được coi như một "bộ lọc" giúp tiêu diệt vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh khác khi chúng xâm nhập vào cơ thể. Ngoài ra, hạch còn tham gia vào sản sinh kháng thể để giúp cơ thể chống lại các mầm bệnh có hại khác.

Khu vực cổ chứa một số lượng lớn hạch lympho, bao gồm các nhóm hạch dưới cằm, hạch dưới hàm, hạch sau tai, hạch mang tai, hạch vùng chẩm, hạch má, v.v. Thông thường, các hạch trong vùng cổ không thấy rõ và có thể di chuyển. Tuy nhiên, khi cơ thể cần đối phó với các tác nhân gây bệnh, các hạch này có thể phình to và sưng lên.

Dưới đây là một số dấu hiệu thông thường của nổi hạch ở cổ, giúp nhận biết sớm nếu gặp phải:

• Khi nổi hạch ở cổ, bạn có thể cảm nhận một khối nhỏ không bình thường xuất hiện trong khu vực cổ. Khối hạch có thể mềm, đàn hồi hoặc cứng và có thể di chuyển hoặc chỉ nằm ở một vị trí cố định.

• Nổi hạch ở cổ có thể không gây đau hoặc chỉ gây đau nhẹ, hình dạng hạch có thể là hình tròn, bầu dục, có thể tạo thành chuỗi hoặc không rõ hình dáng chính xác.

• Khối hạch có thể phát triển đột ngột hoặc tăng kích thước dần theo thời gian. Vị trí của hạch cổ cũng có thể khác nhau trong từng trường hợp, ví dụ như nổi hạch dưới cằm, dưới hàm, ở cổ họng, sau gáy, v.v.

• Nổi hạch ở cổ có thể đi kèm với các triệu chứng khác như sốt, đau răng, đau họng, mồ hôi nhiều, mệt mỏi, sổ mũi, suy nhược sức khỏe, v.v.

Nổi hạch ở cổ bên trái hoặc bên phải có thể xảy ra ở cả trẻ em và người lớn. Tuy nhiên, thống kê cho thấy nhóm người từ 20 đến 50 tuổi có khả năng mắc bệnh này cao hơn, đặc biệt là phụ nữ có tỷ lệ gấp 3 lần nam giới.

Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về nổi hạch ở cổ, cần lưu ý những loại bệnh thông thường liên quan, bao gồm:

1. Nổi hạch ở cổ do nhóm các bệnh viêm nhiễm

Nhóm bệnh thông thường mà nổi hạch ở cổ có thể là dấu hiệu bao gồm:

Viêm họng cấp:

Tình trạng viêm nhiễm niêm mạc sau cổ họng, thường có các triệu chứng như đau họng, khó nuốt, họng khô ngứa, nổi hạch ở cổ họng bên phải hoặc bên trái. Các triệu chứng nặng hơn có thể bao gồm mệt mỏi, sốt, buồn nôn, nhức đầu, ăn uống kém, sưng nề vùng cổ, nổi ban đỏ, khó thở.

Viêm amidan:

Nổi hạch ở cổ bên phải thường xuất hiện do viêm amidan. Bệnh này có hai giai đoạn, giai đoạn cấp tính và giai đoạn mãn tính. Ngoài triệu chứng nổi hạch cổ sưng đau, người bệnh cũng có thể gặp khó nuốt, hơi thở có mùi, vướng họng, một số dấu hiệu khác như đau đầu, sốt.

Viêm nướu răng:

Tình trạng viêm nướu răng là giai đoạn đầu của viêm nha chu, khiến nướu bị kích ứng và sưng to. Người bệnh có thể cảm thấy đau nhức, khó chịu, khó nhai, chảy máu khi đánh răng và có thể xuất hiện nổi hạch ở cổ dưới hàm.

Viêm tuyến nước bọt:

Viêm nhiễm tuyến nước bọt do virus, vi khuẩn hoặc dị ứng tự miễn gây ra. Triệu chứng bao gồm sưng và đau khi mở miệng và ăn uống, miệng có mùi hôi và mủ, sưng đỏ vùng dưới hàm, sốt và ớn lạnh.

Bệnh lao hạch:

Bệnh lao hạch, một dạng của bệnh lao, có thể hình thành ở vùng cổ. Nổi hạch ở cổ có thể bên trái hoặc bên phải và ban đầu thường mềm nhưng sau đó trở nên cứng hơn, sưng tấy đỏ và gây đau nhức, sốt cao. Có nguy cơ nhiễm trùng cao.

Nổi hạch ở cổ bên phải hoặc bên trái do bệnh giang mai:

Giang mai là một bệnh xã hội nguy hiểm gây ra bởi xoắn khuẩn Treponema pallidum. Trong giai đoạn ban đầu, giang mai thường chỉ gây nổi hạch ở vùng bẹn. Nhưng ở giai đoạn nặng hơn, các hạch có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác trên cơ thể, bao gồm nổi hạch ở cổ lâu ngày.

Để chẩn đoán chính xác và điều trị phù hợp, hãy tìm đến các cơ sở y tế và nhờ sự tư vấn từ các chuyên gia y tế. Họ sẽ giúp đưa ra đánh giá và phác đồ điều trị phù hợp nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả.

2. Nổi hạch ở cổ do nhóm các bệnh lý về máu

Nổi hạch ở cổ, khi có đau hoặc gây khó chịu, có thể là dấu hiệu cảnh báo cho nhiều căn bệnh nguy hiểm liên quan đến máu và bạch cầu, bao gồm:

Nổi hạch ở cổ dưới cằm do bệnh bạch cầu cấp:

Đây là một bệnh nguy hiểm còn được gọi là bệnh máu trắng. Nổi hạch ở cổ dưới cằm có thể là triệu chứng của bệnh này. Bệnh bạch cầu cấp gây ra sự ác tính của các tế bào so với tế bào bình thường trong tủy xương. Triệu chứng bao gồm thiếu máu, xuất huyết ở nhiều vị trí, nổi hạch ở cổ phải hoặc trái, sốt cao và các triệu chứng khác.

Bệnh bạch cầu mạn tính thể lympho:

Đây là tình trạng tăng sinh và phát triển của tế bào lympho bất thường trong hệ thống miễn dịch. Mặc dù nhiều người mắc bệnh không có triệu chứng ban đầu, nhưng nếu có, họ có thể nhận thấy nổi hạch ở cổ bên phải sau gáy, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, giảm cân không rõ nguyên nhân, ra nhiều mồ hôi ban đêm, sốt, mệt mỏi và đau bụng.

Bệnh hạch Hodgkin:

Đây là một dạng ác tính của u lympho và thường gặp ở nhóm người từ 20 đến 40 tuổi và từ 55 tuổi trở lên. Nổi hạch ở cổ không đau là một trong những triệu chứng của bệnh này. Hạch Hodgkin thường có kết cấu rắn và không dính vào da, người bệnh có thể giảm cân mà không rõ nguyên nhân, cảm giác ngứa, ra nhiều mồ hôi và mệt mỏi kéo dài, sốt từng cơn.

Nếu bạn gặp các triệu chứng này, hãy thăm bác sĩ để được khám và chẩn đoán chính xác. Chỉ có các chuyên gia y tế mới có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và quản lý bệnh một cách hiệu quả.

3. Nổi hạch ở cổ dưới cằm cảnh báo bệnh ung thư

Nổi hạch ở cổ kèm theo đau nhức khó chịu có thể là dấu hiệu của ung thư từ các cơ quan khác trên cơ thể, sau đó di căn lan sang vùng cổ. Các loại ung thư điển hình gồm ung thư vòm họng, ung thư họng, ung thư thanh quản, ung thư phổi, ung thư dạ dày, ung thư vú và nhiều loại ung thư khác. Trong trường hợp mắc ung thư, người bệnh thường có các triệu chứng khác nhau, bao gồm:

1. Mệt mỏi và suy nhược cơ thể nhanh chóng: Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi và yếu đuối một cách nhanh chóng mà không có lý do rõ ràng.

2. Hạch cổ ngày càng cứng và sưng to hơn: Nổi hạch ở cổ sẽ ngày càng cứng hơn và tăng kích thước khi ung thư di căn và lan rộng.

3. Sút cân đáng kể: Người bệnh có thể mất cân nặng một cách đáng kể mà không có lý do rõ ràng, do ảnh hưởng của ung thư lây lan và cản trở quá trình tiêu hóa.

4. Khó thở: Ung thư cổ và ung thư phổi có thể gây ra khó thở do tác động lên đường hô hấp.

5. Ho nhiều: Ung thư vòm họng, ung thư họng, và ung thư phổi có thể gây ra triệu chứng ho nhiều và không thể kiểm soát.

6. Sốt và sốt kéo dài: Ung thư có thể gây ra tình trạng sốt và sốt kéo dài do tác động lên hệ thống miễn dịch.

Nếu bạn gặp những triệu chứng này, hãy điều tra và khám bác sĩ để được chẩn đoán và xác định nguyên nhân. Chỉ có bác sĩ mới có thể đưa ra phương pháp chẩn đoán chính xác và phác đồ điều trị phù hợp cho tình trạng của bạn.

Nổi hạch ở cổ có nguy hiểm không?

Dựa trên thông tin trước đó, chúng ta có thể nhận thấy rằng nổi hạch ở cổ có thể là dạng lành tính hoặc ác tính. Việc xác định có nguy hiểm hay không phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể của người bệnh.

Nếu nổi hạch ở cổ dưới cằm bên trái, phải là do các bệnh lý lành tính, quá trình điều trị thường không phức tạp và ít gây ra biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, với những người nổi hạch ác tính, việc can thiệp và xử lý nhanh chóng là rất quan trọng, vì cơ thể đang trải qua một căn bệnh ung thư nguy hiểm, thậm chí có thể đe dọa tính mạng.

Do đó, việc nhận biết và phân biệt giữa hạch cổ lành tính và ác tính đóng vai trò quan trọng. Các điểm cần chú ý bao gồm:

Đối với hạch cổ lành tính: Thường có nguyên nhân do viêm họng cấp, viêm amidan, nhiệt miệng, sưng nướu... gây nổi hạch ở cổ họng bên phải hoặc bên trái. Sờ vào có thể không đau hoặc đau nhẹ. Hạch cổ lành tính thường mềm, di động và kích thước sẽ giảm dần và biến mất khi bệnh thuyên giảm và hồi phục.

Đối với hạch cổ ác tính: Có biểu hiện nổi hạch ở cổ trong thời gian dài không đau, sau đó mới gây đau nhức tùy thuộc vào từng bệnh lý. Hạch ác tính có thể mọc đơn lẻ hoặc thành chùm, xuất hiện nhiều hạch khác nhau. Chúng cứng chắc, không di động, và gắn kết chặt với các mô xung quanh. Bạn cần chú ý theo dõi, kiểm tra và đi khám sớm vì những dấu hiệu này cho thấy sự tiềm ẩn của ung thư trong cơ thể.

Cần làm gì khi bị nổi hạch ở cổ dưới cằm bên trái, phải?

Sưng hạch cổ không phải lúc nào cũng là dạng lành tính, mà còn có thể là cảnh báo về sự hiện diện của khối u ác tính. Do đó, người bệnh không nên coi thường, chủ quan hoặc tự điều trị bằng thuốc khi phát hiện sự xuất hiện đột ngột của hạch ở vùng cổ dưới hàm, cổ họng, phía sau gáy... dù có đau hoặc không đau.

Để biết chính xác nguyên nhân gây sưng hạch cổ, người bệnh nên tìm đến các cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được bác sĩ tiến hành kiểm tra và thực hiện các xét nghiệm cần thiết. Đặc biệt, những người có triệu chứng sưng to và cứng gây đau nhức kéo dài, đã xuất hiện trên 2 tuần mà không giảm, ra nhiều mồ hôi ban đêm, sốt thường xuyên, cơ thể suy nhược nhanh chóng...

Bác sĩ chuyên khoa sẽ dựa trên kết quả khám và xét nghiệm để chẩn đoán tình trạng và đánh giá tính lành tính hay ác tính của hạch. Bác sĩ cũng sẽ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp nhất cho sưng hạch ở vùng cổ. Trong trường hợp chỉ là bệnh viêm nhiễm lành tính, phương pháp điều trị phổ biến bao gồm sử dụng thuốc kháng khuẩn, kháng virus, giảm đau và kết hợp nghỉ ngơi tại nhà theo hướng dẫn để đạt hiệu quả phục hồi tốt hơn và hạch sẽ biến mất sau thời gian.

Tuy nhiên, khi các khối hạch là triệu chứng của ung thư hoặc bệnh về máu ác tính, sẽ yêu cầu can thiệp điều trị bằng thuốc, phẫu thuật ngoại khoa để loại bỏ khối u, xạ trị, hóa trị... tùy thuộc vào từng trường hợp và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Nhìn chung, điều quan trọng là người bệnh nên đi khám sớm để phát hiện và điều trị kịp thời, giảm thiểu rủi ro biến chứng đối với sức khỏe do các bệnh lý gây nên sự sưng hạch ở vùng cổ.

Nổi hạch ở cổ dưới cằm bên trái hoặc bên phải có thể có nguyên nhân từ nhiều bệnh lý khác nhau, bao gồm cả các bệnh lành tính và nguy cơ mắc ung thư ác tính. Vì vậy, quan trọng là người bệnh không nên coi thường và tránh tâm lý chủ quan, mà nên tự mình chủ động đi khám sàng lọc và được can thiệp điều trị càng sớm càng tốt. Điều này sẽ giúp phát hiện và giải quyết tình trạng sức khỏe một cách kịp thời. Chúc mọi người luôn khỏe mạnh!